Θεοί και τυχερά παιχνίδια στην αρχαία Ελλάδα

06. 04. 2022
6ο διεθνές συνέδριο εξωπολιτικής, ιστορίας και πνευματικότητας

Δεν θα ήμασταν μακριά από την αλήθεια αν πούμε ότι ο τζόγος είναι σχεδόν τόσο παλιός όσο και η ίδια η ανθρωπότητα. Τα αρχαιολογικά ευρήματα το επιβεβαιώνουν Πριν από 40 χρόνια, οι πρόγονοί μας ασχολούνταν με το παιχνίδι, που μοιάζει με τα σημερινά ζάρια. Ένα παιχνίδι παιζόταν στην Κίνα γύρω στα 2,5 χιλιάδες χρόνια π.Χ., το οποίο ήταν ο προκάτοχος των σημερινών χαρτιών. Γεγονός είναι ότι ορισμένες μορφές τυχερών παιχνιδιών υπάρχουν σχεδόν με την ίδια μορφή εδώ και χιλιάδες χρόνια. Τα τυχερά παιχνίδια προσέλκυσαν ανθρώπους όλων των μεγάλων αρχαίων πολιτισμών από τη Ρώμη, μέσω της Ελλάδας, της Αιγύπτου, της Ινδίας μέχρι την προαναφερθείσα Κίνα. Αναρωτηθήκατε όμως ποτέ πότε ή πώς προέκυψε ο τζόγος;

Ελληνική μινιατούρα χάλκινα ζάρια

Ενδιαφέρονταν για τον τζόγο Οι Έλληνες από τα αρχαία χρόνια και φαίνεται ότι γρήγορα υιοθετήσαμε αυτές τις κακές συνήθειες από το παρελθόν και τις τελειοποιήσαμε. Ποιος θα πίστευε ότι η προέλευση του πόκερ χρονολογείται από τότε Μινωικός πολιτισμός (ο πολιτισμός της Εποχής του Χαλκού που υπήρχε στην Κρήτη περίπου από το 2700 έως το 1450 π.Χ.); Σήμερα, το να βάλεις δύο εξάρια σε ένα παιχνίδι με ζάρια θεωρείται τυχερό, και αυτό έχει επίσης αρχαία προέλευση. Πριν από χίλια χρόνια, το να ρίχνεις δύο εξάρια ονομαζόταν «ρίψη». Αφροδίτη" και σήμαινε νίκη στο παιχνίδι.

Από τις αναφορές στο Όμηρος και σε άλλα αρχαία κείμενα μπορούμε να διαβάσουμε ότι ο τζόγος ήταν πολύ διαδεδομένος στην αρχαία Ελλάδα. Ζάρια, κεφάλια και ουρές και άλλα παιχνίδια βασισμένα στην «τύχη» παίζονταν πάντα από διαφορετικές ομάδες ανθρώπων. Υπήρχαν ακόμη και ειδικά μέρη όπου παιζόταν ο τζόγος. Ωστόσο, όπως και τα σημερινά καζίνο, αυτά τα μέρη είχαν κακή φήμη και θεωρήθηκε ακατάλληλη η επίσκεψη σε αυτά τα μέρη.

Οι άνθρωποι θα μπορούσαν επίσης να κάνουν μια περιουσία παίζοντας, όπως συμβαίνει σήμερα. Ωστόσο, στην αρχαία Ελλάδα, οι παίκτες είχαν την υποστήριξη πολλών θεών – Herma a Πάνω . Ακόμη και οι θεοί λέγεται ότι έπαιξαν ένα ή δύο παιχνίδια. Στην ελληνική μυθολογία  Δίας, ο Άδης και ο Ποσειδώνας «έριξαν τα ζάρια» για να μοιράσουν το σύμπαν μεταξύ τους.

Οι περισσότεροι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς και φιλοσόφων καταδίκασε τον τζόγο, δηλώνοντας ότι σε μια ορισμένη περίοδο ο τζόγος εξαπλώθηκε σαν πανούκλα, με αποτέλεσμα την κυβερνητική δράση να περιορίσει τέτοιες δραστηριότητες. Είναι προφανές ότι όποτε και όπου εμφανιζόταν ο τζόγος, πάντα συμβάδιζε με την απάτη, όχι μόνο στην αρχαιότητα αλλά και στις μέρες μας.

Στοιχεία αρχαίου τζόγου σε κεραμικό σκεύος από το 540 π.Χ. που δείχνει τον Αχιλλέα και τον Άγιαξ να παίζουν ζάρια

Τυχερά παιχνίδια και δεξιότητες

Επιτραπέζιο παιχνίδι Κυρία  λεγόταν «τίλια» στην αρχαία Ελλάδα και ονομαζόταν το παιχνίδι των 12 γραμμών στα ρωμαϊκά χρόνια. Σκηνές σε νωπογραφίες και κεραμικά αγγεία εποχής δείχνουν ότι τα στοιχήματα σε μάχες ζώων (συμπεριλαμβανομένων κοτόπουλων, πουλιών και σκύλων) ήταν επίσης πολύ δημοφιλή και ότι αυτά τα ζώα εκτρέφονταν για αυτή τη διασκέδαση.

Άνδρες που παίζουν ζάρια στη Ρώμη απεικονίζονται σε τοιχογραφία από την Πομπηία.

Το παιχνίδι "Heads and Tails" ήταν πολύ δημοφιλές. Παιζόταν με όστρακα και αργότερα στα ρωμαϊκά χρόνια με νομίσματα, όπως και σήμερα. Το ζάρι ήταν ένα πολύ δημοφιλές αρχαιοελληνικό παιχνίδι που χρησιμοποιούσε τρία ζάρια από πηλό. Αργότερα στη ρωμαϊκή εποχή, παιζόταν μόνο με δύο ζάρια, όπως είναι σήμερα.

Στην αρχαία Ρώμη, ο τζόγος ασκούνταν μεταξύ σκλάβων και αφεντικών, και για ένα διάστημα ήταν δημοφιλής ακόμη και μεταξύ των αυτοκρατόρων. Ο τζόγος κέρδισε επίσης δημοτικότητα στην αρχαία Κίνα, την Αίγυπτο και το Ισλάμ. Αναφορές στον τζόγο βρίσκουμε επίσης στο εβραϊκό Ταλμούδ και στον Βουδισμό. Σε όλες τις περιπτώσεις, ο τζόγος ρυθμιζόταν σε μια ορισμένη περίοδο και σε περίπτωση παραβίασής του, οι παίκτες τιμωρούνταν αυστηρά. Το «λαχείο» ήταν μια δημοφιλής πρακτική τυχερών παιχνιδιών στην αρχαία Ρώμη, και τα βιβλικά κείμενα αναφέρουν ακόμη και Ρωμαίους φρουρούς που έκαναν κλήρο για τα ρούχα του Ιησού κατά τη διάρκεια της σταύρωσής του. 

Το παιχνίδι με κάρτες προφανώς προέρχεται από την Κίνα  Κίνο, το οποίο σήμερα παίζεται σε σύγχρονα καζίνο σε όλο τον κόσμο. Παιζόταν με φύλλα αριθμημένα από το 1 έως το 80 τοποθετημένα σε τετράγωνο ταμπλό. Ο παίκτης μπορούσε να κυκλώσει ένα σύνολο αριθμών και μετά γινόταν μια κλήρωση (όπως η σημερινή λαχειοφόρος αγορά) για να αναγνωρίσει τους «τυχερούς» αριθμούς. Η προέλευση αυτού του παιχνιδιού χρονολογείται πριν από 2000 χρόνια και το παιχνίδι ονομαζόταν «εισιτήριο λευκού περιστεριού». Το παιχνίδι μπορούσε να παιχτεί μόνο σε σπίτια τυχερών παιχνιδιών με την άδεια του κυβερνήτη της επαρχίας, ο οποίος λάμβανε ένα ορισμένο ποσοστό των κερδών. Οι Κινέζοι επινόησαν παιχνίδια με κάρτες διακοσμημένα με ανθρώπινες φιγούρες μέχρι το 900 μ.Χ., τα οποία αργότερα διαδόθηκαν σε όλη την Ευρώπη από τους Μαμελούκους (οπαδούς του Ισλάμ). Αργότερα, οι Ευρωπαίοι άρχισαν να απεικονίζουν τον βασιλιά και τη βασίλισσα σε χαρτιά, όπως βλέπουμε σήμερα σε τράπουλα.

Ζάρια που βρέθηκαν, που εκτιμάται ότι είναι 40000 ετών, και ζωγραφιές σε σπήλαια που απεικονίζουν παίκτες, είναι αδιάψευστη απόδειξη ότι ο τζόγος υπάρχει εδώ και πολύ καιρό. Ο τζόγος φαίνεται να είναι στη φύση μας.

Eshop

Παρόμοια άρθρα